మానవ చర్యలు లేదా వైఫల్యాల వల్ల సంభవించే సంఘటనలను మానవ కారక విపత్తులు అంటారు. ఇవి ప్రజలకు హాని, పర్యావరణానికి నష్టం, ఆస్తి నష్టానికి కలుగజేస్తాయి. భూకంపాలు, హరికేన్లు లేదా సునామీల వంటి సహజ దృగ్విషయాల వల్ల సంభవించే ప్రకృతి వైపరీత్యాల నుండి ఇవి భిన్నంగా ఉంటాయి.
మానవ నిర్మిత విపత్తుల ఉదాహరణలు:
పారిశ్రామిక ప్రమాదాలు: రసాయన, అణు, లేదా చమురు మరియు వాయువు సౌకర్యాల వద్ద వ్యాప్తి చెందడం వలన విష పదార్థాలు, అగ్ని మరియు పేలుళ్లు విడుదలై ప్రజలకు, పర్యావరణానికి హాని కలిగిస్తాయి.
రవాణా ప్రమాదాలు: విమాన ప్రమాదాలు, రైలు పట్టాలు తప్పడం, ఓడ ప్రమాదాలు మరణాలు మరియు గణనీయమైన ఆస్తి నష్టం కలిగిస్తాయి.
ఉగ్రవాదం: రాజకీయ లేదా సైద్ధాంతిక లక్ష్యాలను సాధించడానికి హింసను ఉద్దేశపూర్వకంగా ఉపయోగించడం లేదా హింస యొక్క ముప్పు ప్రజలు, ఆస్తికి విస్తృతమైన హానిని కలిగిస్తుంది.
సైబర్ దాడులు: సైబర్ దాడులు క్లిష్టమైన మౌలిక సదుపాయాలకు అంతరాయం కలిగించవచ్చు, సున్నితమైన సమాచారాన్ని దొంగిలించవచ్చు లేదా ఆర్థిక నష్టాలను కలిగిస్తాయి.
యుద్ధం మరియు సంఘర్షణ: సాయుధ పోరాటం విస్తృతమైన విధ్వంసం, జనాభా స్థానభ్రంశం మరియు ప్రాణనష్టానికి కారణమవుతుంది.
సరైన ప్రణాళిక, ప్రమాద అంచనా మరియు విపత్తు నిర్వహణ పద్ధతుల ద్వారా మానవ కారక విపత్తులను నివారించవచ్చు లేదా తగ్గించవచ్చు. ఉదాహరణకు, పారిశ్రామిక సౌకర్యాల వద్ద భద్రతా చర్యలను అమలు చేయడం, రవాణా భద్రతను మెరుగుపరచడం, సైబర్ భద్రతను మెరుగుపరచడం వంటివి మానవ నిర్మిత విపత్తుల ప్రమాదాన్ని, ప్రభావాన్ని తగ్గించగలవు.
Pages